Artichoke (Cynara scolymus) Enginar Bitkisi, Milk Thistle (Silybum marianum) da ülkemizde Devedikeni veya Meryemana Dikeni olarak bilinen aynı familyanın türleridir. Batı Avrupa ve Amerikanın bazı bölgelerinde de yetişen ve etken maddesi Silimarin ve Sinarin olan bir bitkidir.
Yapılan klinik çalışmalarda Silimarin (devedikeni ekstresi) ve Sinarin (enginar ekstresi) özellikle alkole ve kimyasal kaynaklı karaciğer hasarına ve virüslerin meydana getirdiği sorunlara karşı yardımcı olduğu saptanmıştır.
Alman Komisyon E monograflarında Milk Thistle ekstresinin karaciğer sağlığı için kullanımı tanımlanmıştır.
Silimarin bilinen en güçlü karaciğer koruyucu maddelerden birisidir. Silimarinin karaciğerdeki glutatyon sentezini %30 civarında arttırdığı ve bu sayede karaciğerin detoksifikasyon yeteneğini belirgin derecede geliştirdiği gösterilmiştir.
Silimarin protein sentezini stimule ederek, sağlıklı karaciğer hücrelerinin gelişimini destekler. Ayrıca Milk Thistle ve Artichoke kullanımı ile safra akımının arttığı, bu sayede de karaciğer ve safra kesesi foksiyonlarının desteklendiği bilinmektedir.
Çalışmalar, silimarinin cAMP ve cGMP seviyelerinin oranını düzenleyerek deri hücrelerindeki replikasyonu normalize ettiğini göstermektedir. Bu etki, bitkinin antienflamatuar özellikleri ile birleşince Artichoke ve Milk Thistle ekstresinin sedef hastalığının tedavisinde klinik başarı sağlamasına neden olmuştur.
Enginardan elde edilen Sinarin Glikozitleri de karaciğerde detoksifikasyon yapan ve kimyasalları etkisizleştiren “faz 2 enzimleri”nin etkisini arttırarak faydasını göstermektedir. Örneğin karaciğerin faz 2 enzimlerinden bir tanesi “glutatyon”dur. Glutatyon, karaciğer tarafından doğal yollarla sentez edilen bir “süper anti-oksidan”dır. Vücuttaki toksinlere bağlanarak bu toksinlerin hücre zarından geçip hücreye girmesine engel olur ve toksinleri etkisizleştirerek vücuttan atılmasını kolaylaştırır. Bu mekanizma gibi deve dikeninde bulunan Silimarin maddesi de antioksidan, pozitif metabolik ve toksin kaynaklı doku hasarlarını önleyici etkinlik göstermektedir.
Sinarin ve Silimarinin karaciğerde glutatyon seviyelerini arttırma özelliği sayesinde antioksidan enzim sistemleri aktive olur. Glutatyon, vücudun serbest radikallerle savaşmada en güçlü etkinliği olan glutatyon peroksidaz enziminin üretiminde görevlidir. Bitki ekstresinin içerisinde bulunan flavonoidlerin direkt antioksidan özelliği vardır.
Kaynaklar:
- Rezazadeh K1, Aliashrafi S2, Asghari-Jafarabadi M3, Ebrahimi-Mameghani M4.Antioxidant response to artichoke leaf extract supplementation in metabolic syndrome: A double-blind placebo-controlled randomized clinical trial.,Clin Nutr. 2017 Mar 23. pii: S0261-5614(17)30108-5. doi: 10.1016/j.clnu.2017.03.017.
- Ebrahimpour Koujan S1, Gargari BP2, Mobasseri M3, Valizadeh H4, Asghari-Jafarabadi M5.Effects of Silybum marianum (L.) Gaertn. (silymarin) extract supplementation on antioxidant status and hs-CRP in patients with type 2 diabetes mellitus: a randomized, triple-blind, placebo-controlled clinical trial.Phytomedicine. 2015 Feb 15;22(2):290-6. doi: 10.1016/j.phymed.2014.12.010. Epub 2015 Jan 19.
- Mastron JK1, Siveen KS, Sethi G, Bishayee A.Silymarin and hepatocellular carcinoma: a systematic, comprehensive, and critical review.Anticancer Drugs. 2015 Jun;26(5):475-86. doi: 10.1097/CAD.0000000000000211.
- Müzes G1, Deák G, Láng I, Nékám K, Niederland V, Fehér J.Effect of silimarin (Legalon) therapy on the antioxidant defense mechanism and lipid peroxidation in alcoholic liver disease (double blind protocol),Orv Hetil. 1990 Apr 22;131(16):863-6.