Passiflora (Çarkıfelek)
Passifloranın Türkçe adı çiçeklerinden dolayı ‘çarkıfelek’. İşte bu türlerden bilimsel adı Passiflora incarnata olanı eczacılıkta kullanılıyor. Vatanı Kuzey Amerika. Dünyaya buradan yayılmış. Buna tıbbi passiflora diyoruz.”
Avrupa İlaç Kurumu (AİK) passiflorayı ‘Geleneksel Bitkisel Tıbbi Ürün’ olarak kabul etmektedir;
• Sağlık Bakanlığı passiflora preparatlarının prospektüslerinde, ‘Huzursuzluk, endişe, adet görme ve menapoz dönemindeki ruhsal sıkıntı ve gerginlikte, uykusuzluk gibi şikayetlerin giderilmesinde destekleyici olarak kullanılır’ ifadesi ile satışa sunulmasını kabul etmiştir.
• Etkisi zaman içinde görülmektedir. Yani etkileri hemen değil, passiflora ürününün kullanılmasından 5-6 gün sonra ortaya çıkmaya başlar.
• Passiflora incarnata L.’nin parçalarından elde edilen ekstraktlar ve sıvı ekstraktları, bitkisel sedatiflerin bileşenleri olarak yaygın olarak kullanılmaktadır. Birçok farmakolojik araştırma Passiflora herba’nın sedatif etkilerini doğrulamaktadır. Bazı çalışmalardan da anksiyolitik etkiler çıkarılabilir. Passionflower esas olarak kombinasyonlarda kullanıldığı için, tek ilacın klinik çalışmaları mevcut değildir. Farmakolojik verilere dayanarak, geleneksel kullanım deneyimleri ve kombinasyonlardaki kullanımları Passiflora ekstreleri uykuya dalmakta güçlük çeken sıkıntı, huzursuzluk ve sinirlilik fito terapisinde önemli bir faktördür.(1)
Melissa (Oğul Otu)
Melissa officinalis, İran’ın bazı bölgelerinde yetiştirilen bir bitkidir. Limon melisa yaprakları, Melissa officinalis L (Lamiaceae), İran halk tıbbında sindirim, karminatif, antispazmodik, sedatif, analjezik, tonik ve diüretik özellikleri ve fonksiyonel gastrointestinal bozukluklar için kullanılır.
2016 yılına kadar PubMed, Medline, Web of Science ve IranMedex veritabanlarında melissa officinalis ile yapılan araştırmalar “ Melissa officinalis ” dir.L, “antioksidan özellikler”, “oksidatif stres”, “oksidatif hasar”, “ROS” terimleri ile taranarak çalışmalar analiz edilmiştir. Analiz sonucu ilk önce antimikrobiyal aktivite (antiparazitik, anti bakteriyel, antiviral, vb.), spazm önleme ve uykusuzluk özellikleri de dahil olmak üzere bu bitkinin geleneksel kullanımı gözden geçirilmiştir. Daha sonra antioksidan özellikleri gözden geçirildi. Çeşitli çalışmalar, Melissa officinalis L’nin yüksek miktarda flavonoidler, rosmarik asit, gallik asit, fenolik içerikler de dahil olmak üzere kimyasal bileşenleri sayesinde yüksek miktarda antioksidan aktiviteye sahip olduğunu göstermiştir. Birçok çalışma Melissa officinalis’in antioksidatif etkilerini doğruladı; Bu nedenle, oksidatif stresle ilişkili hastalıkların önlenmesinde ve tedavi edilmesindeki etkisi güvenilir olabilir sonucuna ulaşılmıştır.
Tarihsel olarak, limon balsamının- melissa- oğul otu , yatıştırıcı / sakinleştirici, anti-gaz, ateş düşürücü, antibakteriyel, spazmolitik,hipotansif, hafızayı güçlendirici, adet uyarıcı ve tiroid ile ilişkili etkilere sahip olduğu söylenir; antiviral ve antioksidan aktiviteler; antifungal, antiparaziter ve antispazmolitik aktiviteler, mide gazı, astım, bronşit, amenore, kalp yetmezliği, aritmi, ülser ve yaralar. Ayrıca baş ağrısı, hazımsızlık, kolik, mide bulantısı, sinirlilik, anemi, vertigo, senkop, halsizlik, uykusuzluk, epilepsi, depresyon, psikoz ve histerinin tedavisinde etkili olduğu bilinmektedir.(1,2,3,4)
Valerian (Kedi Otu)
Kediotu, sinir sistemini strese karşı teskin edici aracı madde olarak uzun bir geçmişten beri kullanılan bir üründür. Yakın geçmişte benzer yararlar sağlayan başka aracı maddeler de tüketicilerin kullanımına sunulmuş isede, kediotu piyasadaki en popüler bitkisel karışımlardan biri olarak kalmayı sürdürmekte ve özellikle Avrupa’da yaygın surette kullanılmaya devam etmektedir.
Kediotu, yatıştırıcı özellikli tıbbi ilaçlarla çoğu kez ilişkilendirilen yan etkilere sebep olmaksızın, vücudun teskin edilmesini ve uyku kalitesinin iyileştirilmesini sağlayan bileşen maddeler içermektedir. (1, 2, 3)
Kediotunun merkezi sinir sistemini çok hafif ölçekte uyuşturduğu ve gastrointestinal sistemin düz kaslarının gevşetilmesini sağladığı düşünülmektedir. (4, 5)
Yürütülen çalışmalarda ayrıca, kediotunun beyin faaliyetlerinin modüle edilmesinde (dengelenmesinde ve ayarlanmasında) katkıda bulunuyor olabileceği ortaya konulmuştur. (6)
Deneylerde kediotu özünün sağlıklı denekler üzerinde ruh hallerinde değişikliklere yol açmadığı veya psikomotor ve idrak performanslarını zayıflatmadığı görülmüş ve benzeri ürünlerden çok daha az yan etkiye rastlanmıştır. Bu nedenlerden dolayı, kediotu uykusuzluğun tedavisinde ilaçlara alternatif bir ürün olarak değerlendirilebilir. (7, 8)
KULLANIM ALANLARI
• Vücudun rahatlamasını ve gevşemesini sağlar (1, 2, 3,4,5,6)
• Uykuyu teşvik eder (7, 8)
• Kuruntu ve huzursuzluk hallerine iyi gelir (1, 2, 3,4,5,6)
• Sinirleri sakinleştirir (1, 2, 3,4,5,6)
Kaynak:
Passiflora:
1. Krenn L1.[Passion Flower (Passiflora incarnata L.)–a reliable herbal sedative].Wien Med Wochenschr. 2002;152(15-16):404-6.
Melissa:
1. Sepide Miraj, PhD,1 Rafieian-Kopaei, PhD,1 and Sara Kiani1Melissa officinalis L: A Review Study With an Antioxidant Prospective.J Evid Based Complementary Altern Med. 2017 Jul; 22(3): 385–394.
2. Bahmani M, Farkhondeh T, Sadighara P. The anti-parasitic effects of Nicotina tabacum on leeches. Comp Clin Pathol. 2012;21:357–359.
3. Bahmani M, Karamati SA, Banihabib EKH, Saki K. Comparison of effect of nicotine and levamisole and ivermectin on mortality of leech. Asian Pac J Trop Dis. 2014;4(suppl 1):477–480.
4. Bahmani M, Banihabib EKH. Comparative assessment of the anti-Annelida (Limnatisnilotica) activity of nicotine with niclosamide. Global Vet. 2013;10:153–157.
Valerian:
1. Lindahl O, Lindwall L. Double Blind Study of Valerian Preparations. Pharmacol. Biochem. Behav. 1989;32(4):1065-66.
2. Leathwood PD, et al. Aqueous Extract of Valerian Root (Valeriana officinalis L.) Improves Sleep Quality in Man. Pharmacol Biochem Behav. 1982;17:65-71.
3. Balderer G, et al. Effect of Valerian on Human Sleep. Psvchopharmacology. 1985;87:406-09.
4. Wagner H, et al. On the Spasmolytic Activity of Valeriana Extracts. Planta Med. 1979;37(1):84-86.
5. Hendriks H, et al. Pharmacological Screening of Valerenal and Some Other Components of Essential Oil of Valeriana officinalis. Planta Medica. 1985;51:28-31.
6. Santos MS, et al. Synaptosomal GABA Release as Influenced by Valerian Root Extract–Involvement of the GABA Carrier. Arch Int Pharmacodyn Ther. 1994;327(2):220-31.
7. Gutierrez S, Ang-Lee MK, Walker DJ, Zacny JP. Assessing subjective and psychomotor effects of the herbal medication valerian in healthy volunteers. Pharmacol Biochem Behav. May2004;78(1):57-64.
8. Hallam KT, Olver JS, McGrath C, Norman TR. Comparative cognitive and psychomotor effects of single doses of Valeriana officianalis and triazolam in healthy volunteers. Hum Psychopharmacol. Dec2003;18(8):619-25.