Temel yağ asitleri vücut tarafından üretilemeyen, tüketilen gıdalarla veya destek olarak alınması gereken yağ asitleridir. Temel yağ asitlerinin iki ailesi vardır; Omega 3 ve Omega 6. Bu iki yağ asidi grubunun dengeli alınması sağlıklı bir vücut için önemli beslenme alışkanlıklarından birisidir.
Omega 3 ailesinde bilinen üç yağ asidi vardır; alfa linolenik asit (ALA), eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA). ALA daha çok soya, ceviz ve keten tohumu gibi bitkisel kaynaklarda bulunurken, EPA ve DHA özellikle soğuk deniz balıklarında bulunmaktadır. ALA vücutta %10- 15 oranında EPA ve DHA’ya dönüşmektedir. Bu da bitkisel kaynaklardan alınan Omega 3’ün vücudun EPA ve DHA ihtiyacı için yetersiz kalabileceği anlamında gelmektedir.
Günümüz modern beslenme alışkanlıkları Omega 6 yağ asitleri tüketimini arttırmaya yönelik besinler üretmiştir. Omega 6 tüketimi artarken Omega 3 tüketimi eşzamanlı olarak azalmaya başlamıştır. Omega 3 yağ asitleri tüm hücrelerimizin yapısına katıldığı için mutlaka takviye edilmesi gereken besinlerdendir.
Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri hücre zarının yapısına katılırlar. Ancak modern batı beslenme özellikleri nedeni ile Omega 6 tüketimi oldukça arttığından bunun sonucu olarak vücutta enflamatuar reaksiyonlar artmaktadır. Vücutta enflamasyonun artması çeşitli sağlık problemlerine yol açmaktadır. Omega 3 ile bu özelliklerin dengelenmesi gerekmektedir. Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri desatüraz enzimleri ile metabolize olurlar ve bu metabolizma reaksiyonu için yarışa girerler. Vücuda alınan Omega 3 miktarının Omega 6’dan fazla olması bu yarışı Omega 3’ün kazanma olasılığını arttırır.
Omega 3 metabolizması sonucu ortaya çıkan moleküller antienflamatuar özellikte olup, Omega 6 metabolizması sonucu açığa çıkanlar enflamatuar özelliğe sahiptir. Bu dengenin Omega 3 lehinde olması antienflamatuar moleküllerin seviyesinin artmasına ve sağlık problemlerinin azaltılmasına yardımcı olmaktadır.
Omega 3 takviyesi için ürün tercih edilirken dikkat edilmesi gereken oldukça önemli bazı kriterler vardır. Omega 3 yağ asitleri soğuk denizlerde yaşayan balıklardan elde edildiğinden denizlerdeki özellikle ağır metal kaynaklı kirliliklerin ürünlerde olmaması istenir. Peroksit, anizidin, totoks, ağır metal, dioksinler, furanlar, poliklorinli bifeniller ve diğer çevresel kirlilikleri izin verilen sınırların altında olmalıdır.
Omega 3 takviyelerinin en önemli tercih nedenlerinden birisi de yağ asitlerinin moleküler formudur. Piyasada iki farklı Omega 3 türevi vardır; etil ester ve trigliserit formu. Etil ester formunun vücut tarafından kullanılma ve etki oranı doğal form olan trigliserit formuna göre daha düşüktür. Üretim maliyetinin düşük olması nedeni ile genellikle üreticiler tarafından tercih edilen bu formun insan beslenmesinde yeri yoktur. Piyasada bulunan EPA ve DHA’ların yüksek bölümünün etil ester olmasına karşılık, güncel araştırmalar trigliserit formunun emilim ve vücutta kullanım açısından daha iyi olduğunu göstermektedir.
Kaynaklar:
- Pawlosky RJ1, Hibbeln JR, Novotny JA, Salem N Jr.Physiological compartmental analysis of alpha-linolenic acid metabolism in adult humans.J Lipid Res. 2001 Aug;42(8):1257-65.
- Simopoulos AP1.Essential fatty acids in health and chronic disease.Am J Clin Nutr. 1999 Sep;70(3 Suppl):560S-569S.
- Bays HE1.Safety considerations with omega-3 fatty acid therapy.Am J Cardiol. 2007 Mar 19;99(6A):35C- 43C. Epub 2006 Nov 28.
- Mazereeuw G1, Herrmann N, Oh PI, Ma DW, Wang CT, Kiss A, Lanctôt KL.Omega-3 Fatty Acids, Depressive Symptoms, and Cognitive Performance in Patients With Coronary Artery Disease: Analyses From a Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial,J Clin Psychopharmacol. 2016 Oct;36(5):436-44. doi: 10.1097/JCP.0000000000000565.
İlginizi çekebilecek diğer içerikler
Çocuklarda İştahsızlık Probleminin Önüne Nasıl Geçilir?
Çocukların yeterli miktarda besin alamaması durumu iştahsızlık olarak tanımlanır. Ek gıdaya geçiş dönemleri, ilaçlar, sağlık sorunları, besin alerjileri gibi faktörler nedeniyle çocuklar iştahsızlık yaşayabilir. Çocuklarda iştahsızlık hem ebeveyn hem de çocuklar için stresli bir süreç olabilir. İştahın azaldığı dönemlerde çocukların ihtiyacı olan besin öğelerinin eksikliği görülür. Vitamin ve mineral gibi besin öğelerinin eksikliği çocuklarda büyüme ve gelişme sürecinin yavaşlamasına neden olur.
Çörek Otu Nedir? Faydaları Nelerdir?
Nigella sativa, çörek otu veya siyah kimyon olarak bilinen ve bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan bir bitkidir. Bu bitki aynı zamanda "Her derde deva ilaç" olarak da anılır. Bitkinin tohumları siyah renklidir ve özel bir kokuya sahip acımsı bir tatları vardır. Nigella sativa, yaklaşık olarak 20-30 cm yüksekliğe ulaşabilen, güzel kokulu bir bitkidir ve otsu bir bitkidir. Bitki, tıp alanında antihistaminik, antidiyabetik, antihipertansif, antiinflamatuar ve antimikrobiyal etkilere sahip olduğu bilinmektedir. Ayrıca, nörolojik hastalıklar ve kısırlık gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılabilir...
Melatonin Uyku İlişkisi
İnsan yaşamının yaklaşık üçte biri uykuda geçmektedir. Uyku; sosyal, fizyolojik ve psikolojik alanlarda olumlu etkilerinin yanı sıra vücudun dinlenmesi için önemlidir. Kısacası sağlıklı bir yaşam için vücudumuzun savunma mekanizmalarını destekleyici bir yaşam şekli sürdürmemiz gerekmektedir.
Vitaminler & Mineraller, Resveratrol, Guarana, L-Karnitin, Astaksantin, Beta Glukan
Günümüz şartları göz önüne alındığında ve bugünkü yaşam tarzımız için gerekli olan besin öğeleri düşünüldüğünde yüksek potansiyelli vitamin, mineral, aminoasit, antioksidan etkili bitkilerin kullanımı sağlık açısından elzem olabilir.
Cilt ve Bağ Dokunun Mucizevi Desteği Kolajen Tip I,II&III
Kolajen Nedir? Kolajen gıdalarla alınan bir proteindir. Yapısında protein yapı taşları olan amino asitler bulunur. Özellikle cilt ve bağ doku; ihtiyacı olan glisin, prolin ve hidroksiprolin esansiyal amino asitleri kollajen kaynağından karşılayabilir.
Kolajen nedir, neden ve nasıl kullanılmalı!
Kolajen Nedir? Kolajen gıdalarla alınan bir proteindir. Yapısında protein yapı taşları olan aminoasitler bulunur. Özellikle cilt ve bağ dokunun ihtiyacı olan esansiyel aminoasitleri kolajen kaynağından karşılanabilir.
Kolajen, Hyaluronik Asit, Koenzim Q10, Resveratrol
Doğal yaşlanma zamanla gelişen ve hücre metabolizmasında oluşan oksijen radikalleri denen zararlı maddelerin neden olduğu hasar sonucu oluşur ve 20’li yaşların ortasında başlar. Günümüzde stres, işlenmiş gıdalarca yoğun beslenme, kafein, alkol ve sigara, çevre kirlilikleri vb. faktörler doğal yaşlanma sürecini hızlandıran dış faktörlerdir.
Glukozamin Kondroitin MSM Hyaluronik Asit
Vücudumuzun hareket sistemini oluşturan temel yapılardan birisi eklemlerdir. Kemiklerimiz arasındaki birleşim alanları olan eklemlerin vücutta bulundukları yere ve işlevlere göre farklı türleri vardır. Özellikle temel hareketleri sağlayan diz, el bileği gibi alanlardaki eklemlerde, eklemlerin kapsülle çevrili bir eklem boşluğu mevcuttur. Eklem yüzleri kıkırdakla örtülüdür ve eklem boşluğunu eklem sıvısı (sinovyal sıvı) doldurur.
Beta Glukan
Beta glukan ekmek mayasının hücre duvarından (Saccharomyces cerevisae) elde edilen polisakkarit yapısında bir moleküldür.
L-Karnitin Yeşil Çay Ginseng
Kilo kontrolü günümüzdeki beslenme alışkanlıklarının değişmesi ve hareket kısıtlılığına bağlı olarak giderek daha zor kontrol edilebilir hale gelmektedir. Fazla kilo ve obezite diyabet, kalp hastalıkları ve kanser gibi pek çok kronik hastalıkta major risk faktörü olarak değerlendirilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre;
Koenzim Q10
Koenzim Q10 vücutta doğal olarak bulunan ve hücrelerde enerji üretimi için gerekli olan vitamin benzeri bileşiktir. İlk olarak 1957’de izole edilen Koenzim Q10, besinlerden enerji elde etmede büyük önemi olan bir maddedir. Yaşın ilerlemesiyle, statin grubu ilaçların ve bazı beta blokörlerin kullanımıyla vücuttaki Koenzim Q10 seviyeleri azalır.
Co-Enzyme Q10 Hakkında Bilmediklerimiz
Koenzim Q10 yağda eriyen vitamin benzeri bir maddedir. Yaygın olarak ubiquinon, CoQ, CoQ10 veya vitamin Q10 da olarak bilinir. Koenzim Q10 ilk olarak 1957 yılında kalp, beyin, karaciğer ve böbrek gibi enerji tüketimi yüksek olan dokularda ve sığır kalbinin mitokondrisinde bulunmuştur. 1978’de Peter Mitchell Co-Q10’in biyolojik enerji transferindeki rolünün kanıtlamasıyla Nobel ödülü almıştır.
İnfertilite Tedavisinde Co-Enzyme Q10 Takviyeleri
Oksidan madde fazlalığı sperm hücrelerini zayıflatır ve erkek doğurganlığını negatif yönde etkiler. Koenzim Q10, antioksidan özellikleri ile serbest radikallerin sperm üzerinde olan negatif etkilerini engeller.
Quercetinin Covid Üzerindeki Etkinliği
Son zamanlarda yayınlanan birçok makalede, quercetinin etki mekanizmaları gözden geçirilerek immünolojik yanıtları üzerindeki etkisine odaklanılmıştır. Bunun COVID-19 hastalarındaki etkinliği araştırılmıştır. Araştırmalar, SARS-CoV-2’nin iltihabı yükselttiğini ve NLRP3 iltihabını aktive ettiğini, bunun bir sitokin fırtınasına ve yıkıcı iltihaplanmaya yol açtığını ve COVID-19 hastalarında ALI / ARDS’ye neden olduğunu göstermiştir.
Kalp Hastalığı Salgınının Ardındaki Sinsi Düşman “Kolesterol”
İyi Kolesterol (HDL-Kolesterol) – Kötü Kolesterol (LDL-Kolesterol) Nedir? Kolesterol karaciğerden hücrelere ve hücrelerden tekrar karaciğere kan yoluyla taşınır. Kolesterol ve diğer yağlar kanda erimedikleri için lipoprotein denen paketler halinde taşınırlar. Bunlardan kolesterolü taşıyanlar iki cinstir, bunlar kötü kolesterol olarak bilinen LDL-Kolesterol ve iyi kolesterol olarak bilinen HDL- Kolesteroldür.
Resveratrol, Koenzim Q10, Astaksantin
Japon Poligonumu (Polygonum cuspidatum) kök ekstresi %50 resveratrol içerir. Resveratrol bir fitoaleksindir, yani bitkilerin bakteri ve funguslara karşı savunma için ürettiği bir enzimdir. 1940 yılında keşfedilen bu molekül, önceleri sadece kanser tedavisi için kullanılmaktaydı.